Plazma niskotemperaturowa (ang. Cold Atmospheric Plasma, CAP) to zjonizowany gaz o temperaturze bliskiej pokojowej, zawierający mieszaninę fotonów, jonów, elektronów, reaktywnych form tlenu (ROS) i azotu (RNS). Jej unikalność polega na tym, że łączy działanie świetlne i chemiczne w zakresie bezpiecznym dla tkanek biologicznych.
| Składnik plazmy | Zakres / forma | Bioaktywność w organizmie |
| Fotonowe promieniowanie UV–VIS–IR | 200–800+ nm | Pobudzenie chromoforów, regulacja rytmów dobowych, fotobiomodulacja mitochondrialna, mikrokrążenie. |
| Elektrony o niskiej energii | eV < 10 | Mogą inicjować reakcje powierzchniowe, sprzyjać zmianom ładunku błon komórkowych. |
| Jony dodatnie i ujemne | O₂⁺, N₂⁺, NO⁺, O₂⁻ | Wpływ na mikrokrążenie, pobudzanie receptorów komórkowych, modyfikacja sygnalizacji międzykomórkowej. |
| ROS (reaktywne formy tlenu) | O, O₃, •OH | Regulacja procesów oksydacyjno‑redukc. na poziomie komórki; udział w odpowiedzi immunologicznej; pobudzanie czynników transkrypcyjnych. |
| RNS (reaktywne formy azotu) | NO, NO₂ | Wpływ na naczynia krwionośne (rozszerzanie), modulacja stanu zapalnego, regulacja sygnalizacji komórkowej. |
| Pole elektromagnetyczne niskiej intensywności | kHz–MHz | Może wpływać na polaryzację błon, potencjał czynnościowy i procesy elektrochemiczne. |
Główne powiązania biologiczne:
- Skóra: przyspieszenie regeneracji, pobudzenie mikrokrążenia, kontrola mikrobiomu powierzchniowego.
- Układ odpornościowy: ROS i RNS jako sygnały aktywujące mechanizmy immunologiczne.
- Układ naczyniowy: modulacja napięcia naczyń przez NO, poprawa perfuzji tkanek.
- Tkanki głębsze: synergiczne działanie fotonów (UV–VIS–IR) i reaktywnych cząsteczek.
- Bezpieczeństwo: plazma jest zimna (nie uszkadza tkanek termicznie), bioaktywna w zakresie regulacyjnym, a nie destrukcyjnym.